ادای احترام به حسن ناهید / نی دوای درد بی درمان ماست
تاریخ انتشار: ۱۲ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۴۲۴۳۷۱
امروز زادروز مردی است که نامش با نینوازی عجین شده است، کسی که عمر خود را برای نینوازی صرف کرد و آثار شاخصی در این عرصه خلق کرد. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، استاد حسن ناهید از نوازندگان شناخته شدهی موسیقی ایران است که تاثیر بسیاری در پیشرفت نینوازی در موسیقی ایران داشته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
او همچنین نوازندگی در ارکستر گلها به رهبری روح الله خالقی و نوازندگی در ارکستر صبا به رهبری حسین دهلوی را در کارنامه دارد.
فضا برای ترانه و موسیقی نازل مهیا است / در مدرسه و دانشگاه چیزی درباره چگونگی ابراز عشق نمیگویندحسن ناهید برای شناساندن موسیقی سنتی و اصیل ایران، مسافرتهایی همراه با خوانندگانی چون حسین قوامی، محمدرضا شجریان، محمود محمودی خوانساری و عبدالوهاب شهیدی به کشورهای ترکیه، بلغارستان، یوگسلاوی، ایتالیا، فرانسه، بلژیک، هلند، آلمان، اتریش انجام داده و در برنامههایی تحت عنوان کنسرت سازهای ملی ایران شرکت کرده است. این تنها بخشی از یک عمر فعالیت هنریِ حسن ناهید است.
امروز 12 تیر و مصادف با زادروز حسن ناهید است. او امروز 78 ساله میشود. در ادامه مطلبی نوشتهی سعید نیاکوثری درباره حسن ناهید را میخوانید:
سایههای کوتاه تابستان و کویر تفیده کرمان...، تندباهایی که گرمای کلوتها را در پهنه جغرافیای کویر میگستراند تا در میان ترکهای کویر، مرکز پرگار نگاه را بر جلوههای بکر نیکاها متمرکز کند و کلاتههای عشق را در دهلیزهای مبهم خاطرات روزهای کودکی هنرمندی ترسیم کند که هُرم نفسهای کویر را به جان آزموده و شوق نغمههای موسیقی را در ژرفای وجود پرورانده بود و همچون ققنوسی از آتش کویر سر برآرد تا هزار دستان احساسش در بهار مست شیراز، شیدایی نی نوازی را در رگهای خیالش بگستراند.
غزال گریز پای احساس او در کمند نوای نی چنان گرفتار که با وجود مخالفتهای شدید پدر، خلوت تنهایی با ساز را بر جلوههای دیبا و فریبای کوچه باغهای شیراز ترجیح میداد. من چون خود گرفتار نکوهش پدر برای نوازندگی بودهام، پس خوب میدانم که او چه کشیده و گویی تمام گستره زندگیاش به گوشه سهکنجی خلاصه میشد که بتواند ساعتها با ساز کلنجار رود و نوایی هر چند ناکوک از آن بیرون آورد.
عبور از سد تعصب پدر و گذشتن از سیلاب کنایهها کار آسانی نیست، اما پایمردیهایش به ثمر نشست تا روزگار جوانیاش در مصاحبت چهرههای خوشنام فرهنگی همچون نورعلی خان برومند، علیاصغر بهاری و استاد حسین دهلوی آغاز شود. شاید بتوان گفت این آشناییها نقطه عطفی در زندگی او بود تا او را به جهان هنر مالوف سازد و در این میان بیش از همه وامدار مساعدتهای استاد دهلوی بود که بی هیچ چشمداشت مالی، او را به شاگردی پذیرفت و به مدد الطاف او بود که کوتاه زمانی پس از مهاجرت به تهران، در فرهنگسرای فارابی پای به ارکستر موسیقی ایرانی نهد و در حالی که هنوز بیش از 17 بهار از زندگانی او نگذشته بود توانست عنوان اولین اجرای نی نوازی در تلوزیون ملی ایران را از آن خود کند و روزگار جوانی را در گذرگاه آموختن ردیفهای موسیقی به جد و جهد گذراند و جوهر فرزانگی بیفزاید.
تجاربی که با تلاشهای خستگیناپذیر او همراه میشد و ساز ناسازگار او را در دستان هنرمندش رام میکرد. گیرایی نوای سازش ارکستراسیونهای موسیقی را متاثر و مخاطبان موسیقی ملی را مجذوب زیر و بم اصواتی میکرد که گویی مثنوی بازگشت از ناسوت و خلود در خلوت دلدار میسرود؛ حاصل آن مرارتها، ساخت و اجرای قطعاتی ناب در ردیف دستگاهی موسیقی ملی ایران است.
استاد حسن ناهید در سال 1367 - کنسرت شیراز
استاد حسن ناهید به حق از چهرههای تاثیرگذار بر موسیقی ملی ایران است. بی شک اگر تلاشهای او و اساتید بزرگی همچون استاد صبا، استاد حسن کسایی، استاد اسد الله اصفهانی، استاد محمد موسوی، دکتر طلایی و دیگر بزرگان موسیقی در نواختن ساز نی نبود شاید چنین گوهر هنری همچون روزگاران پیشین بی آنکه روی مصاحبت بزرگان هنر ببیند و در پنجه دستان سحرآمیز هنرمندان راستین با دم مسیحاییشان همنوا شود و رنگ صدا و تکنیکهای بایستهاش، موسیقی ملی ایران را بیاراید، شاید هنوز در دستان چوپانان پاکدل، زیر سایه کوچک درختان، پای چشمه آبی، نوای دلنوازی بود که سادگی زندگی عشایر و سخاوت سفره کوچک اما پر مهرشان را میآراست و گاه در میان سوگوارهها و گاه در فرخندگی جشن و سرورها، راوی احساس مردمانی میشد که آهنگ زندگیشان را در بوق کرنا و ستبر طبل و دهل بر صفحه زندگی ترسیم میکردند و به همان سادگی نوازندگان اسلاف قرنهای بسیار با لب دمساز خود همساز میشد.
اما تلاشهای نایب اسد الله اصفهانی تکنیک نواختن لبی را به دندانی تغییر داد و همت مجدانه اخلاف او فرصتی دست داد تا جایگاه معنوی و معرفتی این هفت پاره خوش نوا، موسیقی ملی ایران را که قرنها آمیخته با ادبیات عرفانی جلای دیگر یافته بود، جوهر رفعت بخشد و پایه ثابت کنسرتهای موسیقی شد و به حق در سالهایی که شبهای دیجور موسیقی ملی بود و حمل ساز نیاز به مجوزهای رسمی از نهادهای خاص داشت چه رسد به اجرای زنده موسیقی و برگزاری کنسرتها، تنها سازی که به واسطه کرامت تاریخی خود میتوانست فارغ از قید و بندها، آوای موسیقی ملی را به جان تشنه مشتاقان بیفشاند، ساز نی بود که با سحر انگشتان هنرمندانه اساتید وقت و انفاس خوش رامشگران گوهرشناس، طنین جانفزای موسیقی ملی را در فضای مهجور دههای سخت بر دلها مینشاند و خود حکایتگر نجابت هنرمندان راستینی داشت که جوهره هنر را پاس داشته و به خوبی میدانستند اخلاق هنری هنرمند اساس دوام و جاودانگی موسیقی فاخر ملی خواهد بود. همان جدیتی که برای مهارت آموزی به خرج میدادند شاید افزونتر به تهذیب خویش میپرداختند مبادا غبار تنگ نظری و زنگار بیتقیدی جلای هنر را برباید و صفای موسیقی را بزداید.
در کنار خاطرات بسیاری که از استاد حسن ناهید در تقویم عمر به یادگار دارم، درخواست کنسرت از ایشان در کانون فرهنگی هنری صبا و تقویمی که زمستان سال 1367 را رقم میزد و ماندگارترین یادمانم از ایشان است.
در همان سالهایی که اجراهای موسیقی در گیرودار مجوزها ماهها چشم انتظار تفقد مدیرانی که پس از مشاهده مجوزهای متعدد از اداره اماکن و نهادهای خاص که اخذ هر کدام سختیهای خود را داشت، توشیح موافقتی بنگارند، از استاد حسن ناهید درخواست اجرای موسیقی در کانون صبا کردم و ایشان در نهایت خضوع و همدلی، ما را به بزم هنر خویش میهمان کرد و تنها گفت عواقب آن بر عهده خودت!
اگرچه اینک شرایط جسمانی استاد و محنت بیماری، اجازه تدریس و نواختن را از ایشان گرفته است اما استاد حسن ناهید همچنان یکی از چهرههای بی بدیل موسیقی ملی ایران است و نوای روح نواز موسیقی او یکی از ماندگارترین الحانی است که جاودانه در تاریخ موسیقی ملی ایران خواهد درخشید. اوج درخشش او در ارکستر سازهای مجلسی وزارت فرهنگ و هنر به سرپرستی شادروان پایور استاد بیبدلیل سنتور بود که در تمام اجراهای ملی و بینالمللی بخش چشمگیری از برنامه را به ناهید میسپرد.
ما آرزوی طول عمر برای این مدرس بزرگ میکنم که؛
نی حدیث حسرت و حرمان ماست / نی دوای درد بی درمان ماست
نوشتهی: سعید نیاکوثری مدیر کانون فرهنگی هنری صبا
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: موسیقی موسیقی موسیقی ملی ایران استاد حسن ناهید نی نوازی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۴۲۴۳۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حال موسیقی ایران خوب است
«بهنظرم وضعیت موسیقی ما در حال بهبود است و البته این گفته من نیست و گفته خیلی از بزرگان حال حاضر موسیقی ایران است. » این بخشی از گفتههای علیرضا طلیسچی، خواننده شناختهشده و پرطرفدار پاپ است که توانسته جایگاهش را با کنسرتهایی که برگزار میکند، تثبیت کند.
به گزارش ایسنا، به نقل از همشهری، تولید و پخش رئالیتیشوها، از «مافیا» گرفته تا «پدرخوانده»، در شبکههای نمایش خانگی داغ است و یکی از این برنامهها که اینروزها طرفداران قابل توجهی پیدا کرده، رئالیتیشو «زودیاک» است که با عنوان «شبهای مافیا» بازی جذابی برای طرفدارانش پخش میکند. در این برنامه یک قاتل سریالی به نام زودیاک شهروندان و مافیای سیسیل را هدف قرار میدهد. در این برنامه محمد بحرانی نقش گرداننده بازی را بر عهده دارد.
سریال «شبهای مافیا: زودیاک» به کارگردانی محمدرضا رضائیان در سال۱۴۰۲ ساخته شده است. در فصل دوم این رئالیتیشو، فرزاد حسنی، دارا حیایی، جواد خواجوی، محیا دهقانی، متین ستوده، مجتبی شفیعی، علیرضا طلیسچی، سعید فتحی روشن، بهار قاسمی، مریم مؤمن، مهدی مهدیپور و امیرحسین هاشمی به هنرمندی پرداختهاند.
علیرضا طلیسچی یکی از خوانندگان شناختهشده و پرطرفدار پاپ است؛ خوانندهای که توانسته جایگاهش را با کنسرتهایی که برگزار میکند تثبیت کند. این خواننده پاپ که متولد۶۴ است، از میانه دهه۸۰ فعالیتش را به شکل رسمی آغاز کرد و تکآهنگهایش طرفداران خاص خودش را دارد. طلیسچی در این گفتوگو از حضورش در برنامه «شبهای مافیا» میگوید و در بخشهای دیگری از این گفتوگو از وضعیت امروز موسیقی صحبت کرده است.
این روزها رئالیتیشوهای متنوعی در شبکه نمایش خانگی پخش میشود. چطور شد که در برنامه «شبهای مافیا: زودیاک» شرکت کردید؟
از طریق تیم تولید به برنامه دعوت شدم و علاقه داشتم که ببینم چطور میتوانم در این سناریو بازی کنم. من قبلا هم در یک شو، مافیا بازی کرده بودم، اما بهنظرم «زودیاک» شیکتر است و پیچیدگیهایش بازی را برای بیننده جذابتر میکند.
خیلیها به برد و باخت در یک مسابقه اهمیت میدهند. برد و باخت برای شما چطور بود؟
شرکت در این برنامه بیشتر برایم جنبه سرگرمی دارد. اینطور نگاه میکنم که با یک گروه خوب دور هم هستیم و هدفمان این است که برای بینندههای برنامه لحظاتی حال خوب ایجاد کنیم که امیدوارم به چنین نتیجهای رسیده باشیم.
اخیرا در نمایش خانگی، محصولاتی در حوزههای مختلف ورزش، موسیقی، مذهبی و... تولید شده است. از نظر شما، تولید برنامههای حوزه موسیقی مثل «صداتو» چه تأثیری بر ارتباط بیشتر مردم با موسیقی دارد؟
ساخت برنامههای خوب در این حوزه به ارتباط بیشتر مردم با موسیقی کمک میکند، اما اینکه این برنامهها بتواند هنرمند بسازد مبحث دیگری است، چون یک خواننده هرقدر هم تخصصی وارد یک حوزه بشود، تا جو کار و فعالیت حرفهای در فضای تولید و صحنه را تجربه نکند، به موفقیت نمیرسد. از نظر من، ورود به عرصه خوانندگی و فضای حرفهای موسیقی کاملا نیازمند تجربه این واقعیت است. تمام این مسابقاتی هم که اخیرا تولید و پخش شده یکیدو چهره را به فضای موسیقی معرفی کرده، اما به لحاظ ایجاد سرگرمی برای مردم کاملا موفق ظاهر شدهاند و اگر از این قبیل برنامهها باز هم تولید شود، به فهم و درک بیشتر مردم از فضای موسیقی کمک قابل توجهی میکند.
پیشنهادی برای حضور در برنامههای موسیقی داشتهاید؟
پیشنهاد داشتهام، اما علاقه نه، چون بهنظرم در جایگاهی نیستم که بخواهم کسی را قضاوت کنم و اصولا هم موسیقی تا یک جایی بهصورت علمی و پایه آموختنی است و از آن به بعدش دیگر سلیقهای میشود. پس قضاوت کردن راجع به صداها را باید به مردم بسپاریم.
این روزها بازار کنسرتهای پاپ داغ است. درست است که موسیقی کشور افت و خیزهای زیادی دارد و با مشکلات خاص خودش دست و پنجه نرم میکند، با این حال اوضاع این روزهای موسیقی کشور چطور است؟
بهنظرم وضعیت موسیقی ما در حال بهبود است و البته این گفته من نیست و گفته خیلی از بزرگان حال حاضر موسیقی ایران است. موسیقی ما در سالهای اخیر دچار تحولات عجیب و غریبی شد که بخشی از این تحولات مثبت بود و بخشی هم منفی. خوشحالم که با ورود هنرمندان حرفهایتر و صداهای قشنگتر و احساس بیشتری که در کارها وجود دارد موسیقی دارد از آن حالت قبلی بیرون میآید و خودش را ترمیم میکند.
برویم سراغ مسئله ترند شدن برخی از قطعههای موسیقی مثل قطعه «پاقدم» که اخیرا بسیار شنیده و معروف شد. چه میشود که یک کار اینطور دیده و شنیده و پرطرفدار میشود؟
بخش زیادی از این اتفاق مربوط به تجربه است و بخشی هم سلیقه و هوش بازار. ولی در نهایت کارها را مردم برجسته میکنند، یعنی اگر مردم کاری را دوست داشته باشند، آن کار به موفقیت بزرگی میرسد. «پاقدم» یک قطعه موسیقی دهه شصتی است که در آن استانداردهای ضبط موسیقی آن دوران کاملا رعایت شده و فکر میکنم جدا از تنظیم و میکس و مستر خوب امیربهادر دهقان، شعر و ترانه و ملودی هم خیلی به کارهای آن دهه نزدیک است.
شما در قطعههای معروفتان هم سبک شاد دارید و هم قطعههای احساسی و غمگین. تمایل مردم بیشتر به شنیدن کدام یک است؟
اگر به تاریخمان رجوع کنید، میبینید که مردم ما پر از غم و غصه بودهاند و طبیعتا تمایلشان به آهنگهای شاد بیشتر است. در کنسرتها هم همینطور است. وقتی یک پدر بودجه مشخصی برای خانوادهاش کنار میگذارد تا در کنسرت شرکت کنند، دلش نمیخواهد که مجددا در فضای غمگین قرار بگیرند. بنابراین تمایلشان به شنیدن و همراهی در خواندن آهنگهای شاد بیشتر است. البته از قدیم موسیقی شاد نسبت به موسیقی غمگین بیشتر شنونده و طرفدار داشته است.
این روزها مدام نام خوانندههای جدیدی را میشنویم که در فضای مجازی معرفی میشوند. یا گاهی روی بیلبوردها تبلیغ کنسرت خوانندههایی را میبینیم که خیلیها نمیشناسندشان. این افزایش ورود به عرصه خوانندگی اتفاق مثبتی است یا منفی؟
ما خوانندگانی داشتهایم که با یک قطعه روی صحنه آمدهاند و بقیه قطعههایشان حالت مکمل همان یک قطعه را داشته. از آن طرف هم هنرمندی داشتهایم که با هر قطعه جدید مخاطبان بیشتری را جذب کرده و بهتدریج معروف شدهاست. در هر صورت، دیده شدن یک اثر هنری و محبوب شدن هنرمند به مردم بستگی دارد.
به تجربه حوزههای هنری دیگر مثل بازیگری هم فکر میکنید یا پیشنهادی داشتهاید؟
من یکبار این را تجربه کردم و متأسفانه بازخورد خوبی از این کار نداشتم، به خاطر اینکه تیم تولید آن کار تیمی که فکر میکردم نبود. البته بازیگران و بقیه عوامل همه خوب بودند، اما تجربه خوبی برای من نبود و ترجیح میدهم که فعلا دوباره آن فضا را تجربه نکنم و در کار خودم پیش بروم، هرچند از آینده و تصمیمات بعدیام خبر ندارم.
رئالیتیشوها توانستهاند تا اندازه ای شبکه نمایش خانگی را متحول کنند
در چند سال اخیر پلتفرمها به کاربران امکان میدهند فیلمها و سریالها را بهصورت آنلاین تماشا کنند و بهسرعت به رقیبی برای تلویزیون تبدیل شدهاند.
یک مقایسه ساده در تولیدات و سریالهای پخششده در ابتدای سال۱۴۰۳ تا امروز میان پلتفرمهای نمایش خانگی و تلویزیون نشان میدهد تلویزیون با وجود آنکه نسبت به سال گذشته با کمکردن حساسیتهایی سعی در جذب هنرمندان و چهرههای مطرح کرده اما باز هم بازی را در زمین رقابت با پلتفرمهای پخش نمایش خانگی واگذار کرده است.
این روزها تولید رئالیتیشوها و برنامههای مسابقه که در شبکه نمایش خانگی تولیدشده، توانسته جذابیت زیادی برای مخاطب امروز بهوجود بیاورد، مخاطبی که تنها با تماشای سریال و فیلم نمیتواند اوقات فراغت خود را پر کند. بنابراین از یکسو پلتفرمهای گوناگون در شبکه نمایش خانگی در بیشتر سریالهای خود توانستهاند با تمرکز بر جذابیتهای داستانی و استفاده درست از ستارگان سینما و تئاتر تولیدات جذابی را پیش روی مخاطب بگذارند و از سوی دیگر با تولید و پخش برنامههای مختلف نشان دادهاند توجه به ذائقه مخاطب برایشان مهم است و در بخشهایی موفق شدهاند.
البته دامنه صنعت سرگرمی آنقدرگسترده است که ما در تلویزیون یا حتی شبکه نمایش خانگی هنوز نتوانستهایم رقابتی با برنامههای خارجی داشته باشیم. با این حال، برخی از این برنامهها توانستهاند آنقدر جذاب باشند که تماشاگران فصلهای آن را دنبال میکنند.
VODها طیف گستردهای از فیلمها و سریالها را از سراسر جهان به کاربران ارائه میدهند. این امر بهمعنای انتخاب بیشتر برای بینندگان و رهایی از محدودیتهای برنامههای روتین است.
نمیتوان منکر این موضوع شد که پلتفرمهای نمایش خانگی با ارائه فرصتی جدید برای پخش فیلمها و سریالهای ایرانی، به افزایش تولید محتوای داخلی در این کشور کمک کردهاند. این امر منجر به ایجاد شغلهای جدید و رونق صنعت سرگرمی ایران شده است.
VODها در حال حاضر نقش مهمی در صنعت سرگرمی ایران ایفا میکنند و ظرفیت این را دارند که در آینده نقش مهمتری ایفا کنند. با رفع چالشهای موجود، VODها میتوانند به گزینهای محبوبتر برای سرگرمی در ایران تبدیل شوند و بهطور قابلتوجهی بر نحوه تماشای فیلم و سریال توسط مردم ایران تأثیر بگذارند.
انتهای پیام